**اختلال حافظه در سالمندان؛ یک مشکل رو به رشد**
اختلال حافظه در سالمندان یک اختلال شایع است که در دهههای اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته است. با ورود افراد به سنین بالا، خطر ابتلا به این اختلال به میزان قابل توجهی افزایش مییابد. بر اساس آمار، در حال حاضر حدود 5 درصد از افراد 71 تا 79 ساله و حدود 37 درصد از افراد در حدود 90 سال با اختلال حافظه دست و پنجه نرم میکنند.
این اختلال میتواند نگرانیهای زیادی برای سالمندان و خانوادههایشان ایجاد کند. از یک سو آنها از کاهش عملکرد شناختی خود میترسند و از سوی دیگر، هزینه و فشار ناشی از مراقبت از افراد مبتلا به اختلال حافظه میتواند بسیار زیاد باشد. مطالعات نشان میدهد که هزینه مراقبت از یک فرد مبتلا به آلزایمر در ایالات متحده به حدود 329 هزار دلار در سال میرسد. این رقم در حال افزایش است و فشار زیادی را بر سیستمهای خدمات اجتماعی وارد میکند.
تشخیص اختلال حافظه باید توسط یک پزشک متخصص انجام شود. گاهی اوقات ممکن است برای تشخیص این اختلال نیاز به تصویربرداری از مغز باشد. فراموش کردن گاه به گاه یک کلمه یا حتی کلیدها نمیتواند نشانه اختلال حافظه باشد. فراموشی انواع مختلفی دارد و میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند بیماریها، زمین خوردن یا مصرف برخی داروها باشد.
**فراموشی طبیعی**
با افزایش سن، همه ما با تغییرات فیزیکی و شناختی زیادی مواجه میشویم. سالمندان اغلب با کاهش توانایی در به خاطر آوردن مواجه میشوند که امری طبیعی است. مشکل زمانی جدیتر میشود که فرد قادر به یادآوری وقایع یا افراد روزمره نباشد، مسیر رسیدن به مکانی را که مرتباً به آنجا میروند فراموش کند یا در انجام فعالیتهای روزانه مانند غذا خوردن و حمام کردن دچار مشکل شود.
در صورت مواجهه با اختلال حافظه، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک میتواند آزمایشهای لازم را برای ارزیابی شناختی انجام دهد و علت احتمالی اختلال حافظه را تشخیص دهد.
**علائم احتمالی اختلال حافظه**
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، مشکلات زیر را به عنوان علائم احتمالی اختلال حافظه فهرست کرده است:
* فراموشی
* اختلال در توجه
* مشکلات ارتباطی
* استدلال و قضاوت ضعیف
* حل مسئله ضعیف
* درک بصری ضعیف
در صورت وجود اختلال در حافظه که فعالیتهای روزانه را مختل میکند، مراجعه فوری به پزشک ضروری است. انواع دیگری از اختلال حافظه وجود دارند که ممکن است علائم متفاوتی داشته باشند.
**اختلال حافظه و سایر مشکلات مغزی**
آلزایمر شایعترین نوع اختلال حافظه است. پس از آن، اختلال حافظه عروقی قرار دارد. این دو بیماری علائم مشابهی از جمله گیجی، گم شدن، فراموش کردن دوستان یا اعضای نزدیک خانواده دارند. برخی بیماریها مانند اختلالات تیروئید یا سفلیس نیز میتوانند علائمی شبیه اختلال حافظه ایجاد کنند.
**ایمنی و نظارت**
تمرکز بر ایمنی و نظارت مناسب به ویژه در خانه برای همه افراد مبتلا به اختلال حافظه حیاتی است. پزشک یا مددکار اجتماعی میتواند در این زمینه کمک کند.
**دلیریوم و افسردگی**
علاوه بر اختلال حافظه، دلیریوم و افسردگی نیز میتوانند بر عملکرد شناختی تأثیر منفی بگذارند.
دلیریوم تغییر سریع در شناخت یا عملکرد ذهن است که میتواند در افراد مبتلا به بیماریهای حاد رخ دهد. خطر ابتلا به دلیریوم با افزایش سن یا آسیبهای قبلی مغزی افزایش مییابد. علائم آن شامل کاهش تمرکز و مشکلات حافظه است.
افسردگی نیز مشکلی است که میتواند افراد را در هر سنی درگیر کند، اما با افزایش سن شایعتر میشود. علائم آن شامل غمگینی، بی حالی و کاهش علاقه به فعالیتهایی است که قبلاً از آنها لذت میبردید.
**نتیجهگیری**
اختلال حافظه در سالمندان یک مشکل واقعی و رو به رشد است. ترسناکتر از همه اینها این است که اختلال حافظه نادیده گرفته شود. بنابراین، هرگونه تغییر در حافظه یا تفکر را صادقانه با پزشکتان در میان بگذارید. اختلال حافظه یک نقص شخصیتی نیست و نباید برای انتقاد از یک فرد استفاده شود. بلکه یک مشکل سلامتی است که نیاز به تشخیص و درمان مناسب دارد.