مطالعه‌ای جدید در مجله پزشکی ورزشی بریتانیا نشان می‌دهد ارتباط مستقیمی بین توانایی قلبی‌ریوی بالا و عملکرد شناختی بهتر مغز وجود دارد. این مطالعه، که بر روی بیش از ۶۱ هزار نفر انجام شده، کاهش قابل توجه خطر ابتلا به زوال عقل را در افراد با ظرفیت هوازی بیشتر، حتی در کسانی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، نشان می‌دهد.
توانایی قلبی‌ریوی، یا همان آمادگی هوازی، به ظرفیت سیستم‌های گردش خون و تنفس در تامین اکسیژن مورد نیاز عضلات اشاره دارد. با افزایش سن، این توانایی به تدریج کاهش می‌یابد؛ کاهشی که در دهه‌های ۲۰ و ۳۰ زندگی حدود ۳ تا ۶ درصد در هر دهه و در دهه ۷۰ زندگی به بیش از ۲۰ درصد در هر دهه می‌رسد. این کاهش پیش‌بینی کننده قوی مشکلات قلبی عروقی، سکته مغزی و مرگ و میر زودرس است.
در این تحقیق دوازده ساله، محققان با استفاده از تست شش دقیقه‌ای دوچرخه‌سواری، ظرفیت هوازی شرکت‌کنندگان را ارزیابی کردند. عملکرد شناختی آنها نیز با آزمون‌های روانشناسی عصبی سنجیده شد و ریسک ژنتیکی ابتلا به زوال عقل با محاسبه امتیاز ریسک چند ژنی برای بیماری آلزایمر تعیین گردید.
نتایج نشان داد که افراد دارای توانایی قلبی‌ریوی بالاتر، عملکرد شناختی بهتری داشته و خطر ابتلا به زوال عقل در آنها به میزان قابل توجهی پایین‌تر است. در این گروه، نرخ بروز زوال عقل ۰.۶ برابر گروهی بود که ظرفیت هوازی پایینی داشتند و شروع زوال عقل ۱.۴۸ سال دیرتر اتفاق افتاد. همچنین، این توانایی بالا خطر ابتلا به زوال عقل را در افرادی که ریسک ژنتیکی متوسط تا بالا داشتند، تا ۳۵ درصد کاهش داد.
با وجود اینکه این مطالعه از نوع مشاهده‌ای بوده و نمی‌تواند رابطه علت و معلولی را به طور قطعی ثابت کند، محققان بر این باورند که تقویت آمادگی جسمانی و توانایی قلبی‌ریوی، می‌تواند به عنوان یک استراتژی موثر در پیشگیری از زوال عقل، حتی در افراد با سابقه خانوادگی بیماری آلزایمر، در نظر گرفته شود. البته، تحقیقات بیشتری برای بررسی دقیق‌تر این ارتباط، به ویژه در افراد مسن، ضروری است.
