<
>
جهش خیرهکننده گوگل در عرصه هوش مصنوعی، به ویژه با معرفی و توسعه قدرتمند مدلهای «جمینی» (Gemini)، لرزه بر اندام غولهای فناوری رقیب انداخته است. شرکتهایی نظیر OpenAI، اپل و انویدیا که پیشگام یا حداقل بازیگران اصلی این میدان به شمار میرفتند، اکنون خود را در موقعیتی تدافعی میبینند. کارشناسان صنعت فناوری، تسلط فزاینده گوگل را به عنوان جدیترین تهدید و اصلیترین بازیگر در رقابت نفسگیر هوش مصنوعی قلمداد میکنند. این تحولات نه تنها میلیاردها دلار سرمایهگذاری را تحت تاثیر قرار داده، بلکه آینده معادلات قدرت در دنیای فناوری را نیز رقم خواهد زد.
زنگ خطر برای غولهای فناوری؛ پاسخ OpenAI به پیشتازی گوگل در هوش مصنوعی
در پی پیشرفتهای چشمگیر گوگل، شرکت OpenAI، خالق ChatGPT، وضعیت اضطراری داخلی اعلام کرده است. این شرکت با فعال کردن «وضعیت قرمز»، از تمامی کارکنان خود خواسته است تا تمام تمرکز و ظرفیت خود را بر بهبود کارایی و قدرت ChatGPT قرار دهند. این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که مدلهای جدید Gemini 3 گوگل توانستند در بسیاری از بنچمارکهای کلیدی هوش مصنوعی، عملکردی فراتر از آخرین نسخههای ChatGPT از خود نشان دهند.
دلایل نگرانی OpenAI:
برتری در بنچمارکها: Gemini 3 با قابلیتهای پیشرفته در درک زبان طبیعی، استدلال و تواناییهای چندوجهی (multimodal)، معیارهای جدیدی برای ارزیابی مدلهای هوش مصنوعی تعریف کرده است.
سرعت توسعه گوگل: سرعت بالای گوگل در نوآوری و عرضه نسخههای جدید جمینی، حاکی از برنامهریزی بلندمدت و سرمایهگذاری بیسابقه این شرکت است که رقبایی مانند OpenAI را وادار به عکسالعمل فوری میکند.
این واکنشها نشاندهنده آن است که رقابت در حوزه هوش مصنوعی تنها به نوآوریهای محصولی محدود نمیشود، بلکه بقای شرکتها را نیز تحتالشعاع قرار داده است.
چالشهای اپل در توسعه هوش مصنوعی اختصاصی؛ آیا اپل به سراغ Gemini گوگل میرود؟
شرکت اپل، که همواره به خودکفایی در توسعه فناوریهای اختصاصی شهرت داشته، در بخش هوش مصنوعی با چالشهای جدی مواجه شده است. گزارشها حاکی از آن است که پروژه «Apple Intelligence»، از جمله بازطراحی دستیار هوشمند سیری، با موانع قابل توجهی روبهرو شده است. کنارهگیری ناگهانی «جان جیاناندریا»، رئیس استراتژی هوش مصنوعی اپل، نیز بر این نگرانیها افزوده است.
در یک چرخش غیرمنتظره، منابع آگاه در والاستریت ژورنال فاش کردهاند که اپل به طور فعال در حال بررسی امکان استفاده از مدلهای Gemini گوگل برای تقویت نسل جدید سیری است. این اقدام میتواند نقطه عطفی در استراتژی اپل باشد، چرا که این شرکت به ندرت برای اجزای اصلی محصولات خود به فناوریهای رقیب روی میآورد و نشاندهنده قدرت و برتری محسوس مدلهای هوش مصنوعی گوگل در این مرحله از رقابت است.
صنعت سختافزار در تب و تاب: فشار رقابتی بر انویدیا با ظهور تراشههای هوش مصنوعی گوگل
در حالی که انویدیا سالها رهبر بلامنازع بازار تراشههای هوش مصنوعی بوده، اکنون با فشارهای رقابتی جدیدی دست و پنجه نرم میکند. ظهور تراشههای اختصاصی گوگل موسوم به TPU (Tensor Processing Unit) و توانایی آنها در پردازش بهینه بارهای کاری هوش مصنوعی، موقعیت انویدیا را به چالش کشیده است.
گزارشها حاکی از مذاکرات شرکت متا برای استفاده از تراشههای TPU گوگل در مراکز داده خود است. در صورت نهایی شدن این توافق، نخستین شکاف جدی در سلطه انویدیا بر بازار سختافزار هوش مصنوعی ایجاد خواهد شد. این حرکت میتواند نشانهای باشد از تمایل شرکتهای بزرگ به کاهش وابستگی به یک تامینکننده واحد و همچنین بهرهبرداری از بهینهسازیهای سختافزاری-نرمافزاری که گوگل با تراشههای TPU خود ارائه میدهد.
نفوذ بیرقیب گوگل در عرصه هوش مصنوعی؛ عوامل برتری و آینده رقابت
کارشناسان بر این باورند که گوگل با برخورداری از مزایای رقابتی بینظیر، اکنون در جایگاهی قرار گرفته که بسیاری از شرکتها قادر به رقابت با آن نیستند. عوامل متعددی به این پیشتازی گوگل در هوش مصنوعی کمک کردهاند:
سرمایه کلان: توانایی سرمایهگذاریهای عظیم در تحقیق و توسعه و جذب استعدادهای برتر.
مخازن داده گسترده: دسترسی به یکی از بزرگترین مجموعههای داده در جهان، که برای آموزش و بهبود مدلهای هوش مصنوعی حیاتی است.
زیرساختهای ابری قدرتمند: بهرهمندی از شبکه گسترده گوگل کلود برای توسعه و ارائه خدمات هوش مصنوعی در مقیاس وسیع.
تراشههای اختصاصی TPU: طراحی و ساخت تراشههای سختافزاری سفارشی که به طور خاص برای بارهای کاری هوش مصنوعی بهینهسازی شدهاند و کارایی و سرعت فوقالعادهای ارائه میدهند.
مدیران ارشد هوش مصنوعی در سیلیکونولی نیز به صورت خصوصی و علنی، نگرانی خود را از پیشروی گوگل ابراز کردهاند. به نظر میرسد در رقابت فشرده و پرمخاطره هوش مصنوعی، گوگل اکنون به بازیگری تبدیل شده است که دیگر غولهای فناوری، به صورت آشکار و پنهان، برای مهار یا حداقل همگام شدن با آن تلاش میکنند. این رقابت نه تنها مسیر پیشرفت هوش مصنوعی را سرعت میبخشد، بلکه چشمانداز آینده صنعت فناوری را نیز از نو ترسیم خواهد کرد.
مطالب مرتبط
- انتقال طراح ارشد اپل به متا؛ رقابت غولهای فناوری در هوش مصنوعی اوج گرفت
- پژوهشگران هشدار میدهند: چتباتهای درمانگر هوش مصنوعی در رعایت استانداردهای اخلاقی سلامت روان شکست میخورند
- هوش مصنوعی xAI با “Grok Imagine” انقلابی در تولید ویدیو از متن ایجاد کرد
- نوکیا با سرمایهگذاری چهار میلیارد دلاری، توسعه شبکههای مبتنی بر هوش مصنوعی را در آمریکا شتاب میبخشد

سینا علیپور
او دانشجوی رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی است و فعالیت حرفهای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۹۸ با یک بلاگ شخصی در حوزه فناوری آغاز کرده است. وی پس از مدتی به عنوان نویسنده آزاد در مجلههای آنلاین تکنولوژی فعالیت کرد و در حال حاضر، دبیر سرویس نقد و بررسی گجتهای هوشمند در یک مجله معتبر تکنولوژی است.