در دنیای امروز، انتخاب بین خودرو برقی و بنزینی دیگر فقط مسأله محیط‌زیست نیست؛ بلکه صرفه اقتصادی در بلندمدت تعیین‌کننده‌ترین عامل است. با مدل‌سازی هزینه از لحظه خرید تا فروش مجدد، می‌توانید تصمیم دقیق‌تری بگیرید.
هزینه خرید اولیه و مشوق‌ها
قیمت فهرستی خودروهای برقی هنوز از مدل‌های بنزینی بالاتر است، اما سیاست‌های تشویقی و تغییرات نرخ ارز می‌توانند این شکاف را کاهش دهند. در ایران، معافیت‌های گمرکی و تخفیف‌های مستقیم تولیدکنندگان داخلی، نکته‌ای کلیدی در محاسبه هزینه نهایی به شمار می‌آید.
- تعرفه واردات یا ساخت داخل؛
- تسهیلات بانکی و معافیت‌های مالیاتی؛
- تغییرات ناگهانی نرخ ارز و هزینه‌های انتقال؛
با در نظر گرفتن این موارد، تفاوت قیمت خرید اولیه می‌تواند تا ۱۰–۲۰ درصد کاهش یابد.
هزینه نگهداری و مصرف انرژی
در دوره مالکیت، دو مولفه اصلی هزینه عملیاتی را مشخص می‌کنند: انرژی و سرویس دوره‌ای. در ایران، قیمت بنزین یارانه‌ای ممکن است هزینه سوخت را پایین نگه دارد، اما پژواک بلندمدت مضاعف هزینه سرویس و نگهداری خودروهای برقی را نباید نادیده گرفت. تعمیرات تخصصی باتری‌ها و سیستم الکترونیکی نیازمند ابزار و قطعات وارداتی است که صددرصد منجر به افزایش هزینه‌ها می‌شود.
در مقابل، خودروهای بنزینی هزینه‌های ثابت بیشتری در پی سرویس موتور و تعویض روغن دارند، اما دسترسی به قطعات و تکنسین‌های ماهر محلی، ضریب اطمینان و سرعت تعمیرات را بهبود می‌بخشد.
نرخ افت ارزش و فروش مجدد
افت ارزش خودرو در پایان دوره، نقش بزرگی در محاسبه هزینه تمام‌شده ایفا می‌کند. تجربه بازار جهانی نشان می‌دهد که خودروهای برقی سریع‌تر از مدل‌های بنزینی ارزش اولیه خود را از دست می‌دهند.
- طول عمر مفید باتری و هزینه جایگزینی؛
- تغییرات تکنولوژی و کاهش جذابیت مدل‌های قدیمی؛
- تقاضای بازار دست‌دوم برای خودروهای نوظهور؛
در عمل، تفاوت افت ارزش می‌تواند معادل ۱۰–۱۵ درصد ارزش فهرستی اولیه باشد و این شکاف در بازار ایران با کندی رشد زیرساخت شارژ، بزرگ‌تر هم می‌شود.
انتخاب نهایی به تناسب الگوی مصرف روزانه شما، میزان دسترسی به ایستگاه‌های شارژ، و افق زمانی مالکیت وابسته است. اگر سفرهای درون‌شهری کوتاه دارید و از تسهیلات دولتی بهره‌مندید، خودرو برقی می‌تواند صرفه‌جویی قابل‌توجهی به همراه آورد. اما برای استفاده مداوم در جاده‌های بین‌شهری یا مناطقی با زیرساخت محدود شارژ، مدل‌های بنزینی هنوز به‌صرفه‌تر هستند.
سینا علیپور
او دانشجوی رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی است و فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۹۸ با یک بلاگ شخصی در حوزه فناوری آغاز کرده است. وی پس از مدتی به عنوان نویسنده آزاد در مجله‌های آنلاین تکنولوژی فعالیت کرد و در حال حاضر، دبیر سرویس نقد و بررسی گجت‌های هوشمند در یک مجله معتبر تکنولوژی است.
