مطالعه‌ای جدید بر روی الگوهای خواب و سلامت قلبی-عروقی
اغلب پژوهش‌ها بر مدت زمان خواب و تأثیر آن بر سلامت تمرکز داشته‌اند، اما اطلاعات اندکی درباره پیامدهای بی‌نظمی خواب بر بدن وجود دارد. این مطالعه با بررسی داده‌های هفت روزه ۷۳ هزار فرد ۴۰ تا ۷۹ ساله که سابقه بیماری قلبی-عروقی جدی نداشتند، به این موضوع پرداخت.
محققان شاخص منظم بودن خواب (SRI) را برای هر فرد محاسبه کردند؛ امتیاز بالاتر نشان‌دهنده نظم بیشتر خواب بود. سپس، به مدت هشت سال، وقوع مرگ‌های قلبی-عروقی، حملات قلبی، نارسایی قلبی و سکته مغزی در این افراد پیگیری شد.
نتایج نشان داد افرادی با الگوی خواب نامنظم، ۲۶ درصد بیشتر در معرض این خطرات قرار داشتند. همچنین، افراد با خواب منظم‌تر، احتمال بیشتری داشت که به میزان خواب توصیه‌شده (۷ تا ۹ ساعت برای ۱۸ تا ۶۴ ساله‌ها و ۷ تا ۸ ساعت برای افراد بالای ۶۵ سال) برسند. ۶۱ درصد از افراد با خواب منظم به این میزان خواب دست یافتند، در حالی که این رقم در افراد با خواب نامنظم به ۴۸ درصد کاهش یافت.
این تحقیق نشان می‌دهد که نظم خواب شاید از مدت زمان آن مهم‌تر باشد. دکتر ژان-پیر چاپو، سرپرست این مطالعه و استاد دانشگاه اتاوا، بیان کرد: “بی‌نظمی خواب ممکن است پیش‌بینی‌کننده قوی‌تری برای مرگ و میر نسبت به کمبود خواب باشد.” وی افزود که تنظیم فشار خون برای کاهش خطرات قلبی-عروقی اهمیت دارد و خواب منظم نقش کلیدی در این زمینه ایفا می‌کند.
دکتر چاپو توصیه کرد که افراد هر شب ۷ تا ۹ ساعت بخوابند، زیرا خواب نامناسب می‌تواند به فشار خون بالا منجر شود. او همچنین تأکید کرد که حفظ زمان خواب و بیداری در بازه ۳۰ تا ۶۰ دقیقه‌ای برنامه روزانه، برای بازگرداندن ریتم طبیعی بدن ضروری است. اگرچه تغییرات کوچک مشکلی ندارند، اما الگوهای خواب منظم کیفیت خواب، خلق و خو و عملکرد شناختی را بهبود می‌بخشند و خطر بیماری‌هایی مانند بیماری قلبی و دیابت را کاهش می‌دهند.
جالب توجه است که جبران کمبود خواب در آخر هفته، اثرات منفی کمبود خواب در طول هفته را به‌طور کامل از بین نمی‌برد. خواب بیشتر در آخر هفته ممکن است موقتاً خلق و خو و عملکرد شناختی را بهبود بخشد، اما بی‌نظمی خواب، ریتم شبانه‌روزی بدن را مختل کرده و در بلندمدت به مشکلاتی مانند چاقی، دیابت و بیماری قلبی می‌انجامد.
این مطالعه، عواملی مانند سن، فعالیت بدنی، مصرف الکل و سیگار را نیز در نظر گرفت، اما محققان تأکید می‌کنند که نمی‌توان با قطعیت گفت که رابطه علت و معلولی بین بی‌نظمی خواب و افزایش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی وجود دارد. دکتر نوید ستار، استاد پزشکی قلب و عروق متابولیک در دانشگاه گلاسکو، نیز اشاره کرد که عواملی مانند مصرف الکل در ساعات پایانی شب، ممکن است تأثیر بیشتری از خود چرخه خواب بر نتایج سلامتی داشته باشند.
این یافته‌ها در نشریه علمی “اپیدمیولوژی و سلامت جامعه” منتشر شده است.
