سوراخ لایه اوزون بر فراز مناطق قطبی که به کاهش چشمگیر اوزون در استراتوسفر منجر شده است، در دهه های اخیر یکی از مسائل مهم آب و هوایی بوده است. کلروفلوروکربن ها (CFC) که ناشی از فعالیت های انسان و استفاده در دستگاه های خانگی مانند یخچال ها، کولرهای گازی و اسپری ها هستند، عامل اصلی این مسئله به شمار می روند.
محدودیت مصرف این مواد نقشی حیاتی در روند بهبود لایه اوزون داشته است، زیرا این مواد عمری چندین دهه در جو زمین دارند.
توافقنامه های بین المللی مانند پروتکل مونترال در سال 1987 برای مقابله با مشکل تخریب لایه اوزون، تولید و مصرف مواد تخریب کننده اوزون را متوقف کردند و هدف از آنها ترمیم حفره های اوزون تا سال های 2045 و 2066 به ترتیب بر فراز قطب شمال و قطب جنوب است. به این ترتیب، از اوایل دهه 2000، میزان مواد آلی تخریب کننده اوزون بر فراز قطب شمال کاهش یافته است، اگرچه این کاهش به کندی صورت گرفته است.
با وجود این پیش بینی های ناخوشایند، تحقیقات منتشر شده در مجله “نامه های تحقیقات ژئوفیزیکی”، نوید آینده ای روشن تر را می دهد.
دکتر “پل نیومن”، دانشمند ارشد علوم زمین در “مرکز پرواز فضایی گادارد” ناسا و همکارانش دریافتند که در ماه مارس سال 2024، میزان اوزون بر فراز قطب شمال به بالاترین سطح خود از دهه 1970 رسیده است. این افزایش پس از یک دوره افزایش کلی در زمستان های 2023 و 2024 به دست آمده است.
میزان اوزون بالاتر از حد متوسط در طول سپتامبر 2024 نیز ادامه داشت که قابل توجه است زیرا فصل بهار در گذشته با تخریب اوزون مرتبط بوده است. این تیم تحقیقاتی تأکید کرده است که نتایج این مطالعه از این نظر مهم است که شواهد اولیه ای را ارائه می دهد مبنی بر اینکه سطح مواد مضر CFC در حال حاضر در حال کاهش است.
نیومن بیان کرد: “اوزون کرم ضد آفتاب طبیعی زمین است و افزایش اوزون خبر خوبی است زیرا برای محیط زیست مفید و نویدبخش است که توافقنامه جهانی پروتکل مونترال نتایج مثبتی داشته است.”
