کاوشگر “سنجاقک”؛ سفری به اعماق تیتان، قمر اسرارآمیز زحل
آژانس فضایی آمریکا (ناسا) در اقدامی بلندپروازانه، قرار است بالگردی رباتیک به نام “سنجاقک” را به سوی تیتان، قمر شگفت‌انگیز زحل، روانه کند. این بالگرد که به اندازه یک خودروی کوچک است، مأموریت دارد تا در فاصله‌ی بیش از یک میلیارد و دویست میلیون کیلومتری از خورشید، رازهای حیات احتمالی در تیتان را بررسی کند. قرارداد ۲۵۷ میلیون دلاری ناسا با شرکت اسپیس ایکس برای پرتاب این بالگرد با موشک قدرتمند فالکون هوی، گامی مهم در این پروژه محسوب می‌شود. این موشک پیش‌تر نیز کاوشگرهای دیگری را با موفقیت به فضا برده است.
پرتاب سنجاقک توسط فالکون هوی در پنجره زمانی سه هفته‌ای در جولای ۲۰۲۸ برنامه‌ریزی شده است. پس از سفری شش ساله، این بالگرد با نیروی محرکه‌ی هسته‌ای بر سطح تیتان فرود خواهد آمد و با استفاده از ابزارهای پیشرفته‌ی علمی خود، نقاط مختلف این قمر را مورد بررسی قرار می‌دهد.
اما چرا تیتان اینقدر برای دانشمندان جذاب است؟ علاوه بر ابعاد قابل توجه آن، وجود دریاچه‌ها و دریاهای عظیم متان در سطح این قمر، تیتان را به تنها جرم آسمانی خارج از زمین تبدیل کرده که مایعات پایدار روی سطح خود دارد. وجود ترکیبات آلی فراوان، که بلوک‌های سازنده حیات به شمار می‌روند، امید به کشف نشانه‌هایی از حیات را بیشتر می‌کند.
برخی محققان بر این باورند که تیتان چه در سطح عجیب و غریبش و چه در اقیانوس زیرزمینی احتمالی‌اش، می‌تواند میزبان حیات باشد. سنجاقک با تجهیزات پیشرفته‌ی خود، به دنبال نشانه‌هایی از حیات مبتنی بر آب یا حتی هیدروکربن‌ها خواهد گشت. این بالگرد حدود ۲.۵ سال زمینی را بر سطح تیتان فعال خواهد بود و با پرواز بین نقاط مختلف، اطلاعات ارزشمندی را به زمین ارسال خواهد کرد.
پروژه‌ی سنجاقک با چالش‌هایی مانند تأخیر و افزایش هزینه روبرو بوده است. هزینه اولیه این مأموریت در سال ۲۰۱۹، یک میلیارد دلار برآورد شده بود و پرتاب آن برای سال ۲۰۲۷ پیش‌بینی می‌شد. اما با وجود این مشکلات، این مأموریت به پیشرفت قابل‌توجهی دست یافته و آماده پرتاب در سال ۲۰۲۸ است. این تلاش‌ها نشان‌دهنده‌ی اراده‌ی بشر برای کشف اسرار جهان هستی است.
