دانشمندان مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) موفق به طراحی یک دستگاه کاشتنی زیرپوستی شدهاند که میتواند در مواقع اضطراری ناشی از افت شدید قند خون، هورمون حیاتی گلوکاگون را بهطور خودکار یا دستی در بدن آزاد کند. این فناوری نوین، گامی مهم در بهبود ایمنی بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ محسوب میشود و امید تازهای را برای مدیریت بحرانهای مرتبط با قند خون به همراه دارد.
عملکرد خودکار ایمپلنت هوشمند برای آزادسازی گلوکاگون
این ایمپلنت پیشرفته که اندازهای برابر با یک سکه دارد، زیر پوست قرار میگیرد و حاوی مخزنی از پودر خشک گلوکاگون است. برخلاف فرم مایع، نسخه خشک این هورمون از ماندگاری بیشتری برخوردار است. مخزن دستگاه با آلیاژی هوشمند از نیکل و تیتانیوم بسته شده که در دمای مشخصی (۴۰ درجه سلسیوس) باز میشود و اجازه آزادسازی ماده را میدهد.
دو حالت فعالسازی: دستی یا خودکار
دستگاه با دریافت سیگنال از یک پایشگر مداوم قند خون یا بهصورت دستی توسط فرد، فعال میشود. جریان الکتریکی ضعیفی آلیاژ را گرم کرده و در پی آن مخزن باز میشود. پودر گلوکاگون با مایعات بدن ترکیب شده و بلافاصله وارد گردش خون میگردد تا قند خون را به سطح مناسب برساند.
موفقیت در آزمایشهای حیوانی
در مطالعات آزمایشگاهی انجامشده روی موشهای دیابتی، دستگاه توانست در مدت زمان کوتاه (حدود ۱۰ دقیقه) سطح گلوکز خون را به وضعیت طبیعی بازگرداند. همچنین این فناوری قابلیت استفاده برای تزریق اپینفرین در شرایط اورژانسی مانند حملات آلرژیک یا قلبی را نیز دارد.
چالشهای فنی و مسیر آینده
یکی از چالشهای رایج در دستگاههای کاشتنی، ایجاد بافت اسکار اطراف ایمپلنت است که میتواند در عملکرد آن اختلال ایجاد کند. با این حال، بررسیها نشان دادند که دستگاه MIT حتی پس از تشکیل بافت فیبروتیک نیز کارایی خود را حفظ کرده است. نمونه اولیه این دستگاه بهمدت چهار هفته در مدلهای حیوانی عملکرد موفقی داشت و اکنون هدف محققان افزایش دوام آن به یک سال کامل است.

تیم پژوهشی در نظر دارد طی سه سال آینده، مراحل آزمایش انسانی را آغاز کند و این فناوری را بهصورت گسترده در حوزه درمانهای اورژانسی و مدیریت دیابت وارد نماید.