در نشست برجسته ای که در دانشگاه آکسفورد برگزار شد، جمعی از اخترشناسان و پژوهشگران سیاره شناسی گرد هم آمدند تا دانش خود را در زمینه جستجوی گونه های هوشمند فرازمینی به اشتراک بگذارند.
این کنفرانس تحت عنوان “کنفرانس گفتمان پیشگامانه” با هدف بررسی چگونگی تاثیر هوش مصنوعی، علوم فضایی و مأموریت های فضایی بر آینده مفهوم زندگی و جایگاه انسان در کیهان برگزار شد.
ویشال گجر، محقق پروژه “جستجو برای هوش فرازمینی” (SETI) و دانشمند پروژه “پیشگامانه گوش کن”، اظهار داشت: “این نخستین باری بود که کنفرانس گفتمان پیشگامانه خارج از ایالات متحده برگزار شد و این نشان دهنده پذیرش فزاینده علم جستجوی نشانه های تکنولوژیک در میان دانشگاه های مختلف و تبدیل آن به بخشی جدایی ناپذیر از اخترفیزیک معاصر است.”
این کنفرانس ارتباط تنگاتنگی با برنامه های دیگر “پیشگامانه” دارد، از جمله پروژه “پیشگامانه گوش کن”، یک طرح 100 میلیون دلاری که از تلسکوپ های پیشرفته برای جستجوی نشانه های تمدن های پیشرفته در حدود یک میلیون ستاره نزدیک استفاده می کند.
علاوه بر این، پروژه “پیشگامانه نظارت” به دنبال شناسایی سیارات سنگی هم اندازه زمین در فاصله 20 سال نوری از ما برای بررسی امکان وجود حیات فرازمینی است.
موضوع مورد بحث در این کنفرانس، استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای غربالگری مقادیر عظیم داده جمع آوری شده توسط تلسکوپ ها و سایر رصدخانه ها به منظور یافتن نشانه هایی از وجود موجودات هوشمند فرازمینی بود.
در گذشته، محققان SETI مجبور بودند تصمیم بگیرند که دنبال چه نوع سیگنالی بگردند و جستجو را از کجا آغاز کنند. این که چگونه یک تمدن پیشرفته حضور خود را اعلام می کند و ما چگونه می توانیم چنین پیامی را بیابیم، سؤالاتی بودند که تنها حدس و گمان در مورد آنها وجود داشت.
اما با پیشرفت های اخیر در هوش مصنوعی و بهبود قابلیت های رصدی، امکان بررسی حجم عظیمی از داده ها با سرعتی بی سابقه فراهم شده است و شاید بتوان محدودیت های کنونی جستجوی SETI را پشت سر گذاشت.
یکی از چالش های اصلی محققان SETI، تعیین مکان مناسب در آسمان برای جستجوی نشانه های تکنولوژیک است. با وجود منابع محدود و دسترسی محدود به تلسکوپ های بزرگ و گران قیمت، محققان باید بهترین فرصت را برای یافتن چیزی قابل توجه انتخاب کنند.
خوشبختانه، با کمک بودجه های جدید و رصدخانه هایی که قادر به جمع آوری داده های گسترده از مناطق وسیع آسمان هستند، محققان SETI اکنون می توانند این محدودیت ها را بهتر مدیریت کنند.
محققان SETI همچنین به دنبال نشانه هایی هستند که ممکن است از فضاهای خالی یا از اجسامی به جز ستاره ها و سیارات ارسال شود. به عنوان مثال، نشانه تکنولوژیکی ممکن است از یک سفینه فضایی یا کاوشگری ساطع شود که سیگنالی را منتشر می کند.
یکی دیگر از چالش ها، حجم عظیم داده های تولید شده و تعداد بیشمار سیگنال های اشتباه است که ممکن است از فناوری های انسانی ناشی شود. به عنوان مثال، برج های مخابراتی، هواپیماها و پهپادها نیز سیگنال هایی تولید می کنند که ممکن است در فرآیند جستجوی نشانه های بیگانگان به اشتباه به عنوان سیگنال های فرازمینی تشخیص داده شوند.
محققان از هوش مصنوعی برای حذف این سیگنال های اضافی استفاده می کنند و تاکنون توانسته اند 99.8 درصد از این سیگنال های مزاحم را فیلتر کنند.
از چالش های دیگر می توان به ضرورت تعیین ویژگی های یک نشانه تکنولوژیک اشاره کرد. برخی معتقدند که چنین نشانه هایی باید از انرژی های خاصی استفاده کنند که قابل توجه باشند اما انرژی زیادی مصرف نکنند.
به عنوان مثال، ایجاد سیگنال در باند رادیویی نیاز به انرژی بسیار کمتری نسبت به باند گاما دارد.
در آینده، با پروژه هایی مانند تلسکوپ “ورای روبین” و آرایه “کیلومتر مربع”، حجم عظیمی از داده ها تولید خواهد شد. این پیشرفت ها ممکن است ما را به یکی از بزرگ ترین کشف های تاریخ بشریت نزدیک کند و به ما نشان دهد که در جهان تنها نیستیم.
