تغییرات در سیاستهای تلگرام و کوچ اجباری مجرمان سایبری
پیامرسان تلگرام، با بیش از ۷۰۰ میلیون کاربر جهانی، همواره به محافظت از حریم خصوصی کاربران خود میبالید. اما پس از دستگیری پاول دوروف، بنیانگذار آن در فرانسه، این پلتفرم تغییرات چشمگیری را تجربه کرده است که نگرانیهای جدی برای مجرمان سایبری ایجاد کرده است.
گزارشهای شرکت سایبرینت، متخصص در حوزه تهدیدات سایبری، نشان میدهد که گروههای مجرمان سایبری در فضای تاریک وب در حال بحث و بررسی جایگزینهای تلگرام هستند. این تغییرات اجباری، به دنبال همکاری بیشتر تلگرام با مقامات قضایی و امکان دسترسی به دادههای کاربران، از جمله آدرس آیپی و شماره تلفن، رخ داده است.
برخی از این مجرمان به سمت پلتفرمهای جایگزین مانند دیسکورد، سیگنال، جابر و سیمپل ایکس کوچ کردهاند و کانالها و گروههای جدیدی را در این پلتفرمها ایجاد نمودهاند. اما روند مهاجرت هنوز به طور کامل انجام نشده است.
آنچه بیش از همه مجرمان سایبری را نگران کرده، دسترسی احتمالی دولتها و نهادهای امنیتی به اطلاعات کاربران از طریق “در پشتی” ایجاد شده در تلگرام است. ویژگیهای منحصر به فرد تلگرام، مانند کانالهای پخش، رباتها و ابرگروههای با ظرفیت ۲۰۰ هزار عضو، تاکنون به عنوان ابزاری کلیدی برای فعالیتهای مجرمانه مورد استفاده قرار میگرفت.
رباتهای تلگرام به عنوان جایگزینی برای وبسایتها و زیرساختهای آنلاین، در سالهای اخیر برای خرید و فروش اطلاعات، افشای دادههای حساس و حملههای سایبری مورد استفاده قرار میگرفتند.
جایگزینهای تلگرام در تیررس
محققان سایبرینت با بررسی دادههای جمعآوریشده از گروهها و کانالهای تلگرامی، متوجه افزایش قابل توجه استفاده از سیمپل ایکس در گروههای زیرزمینی شدهاند. لینکهای مربوط به این پلتفرم از ماه اوت به طور قابلتوجهی افزایش یافته و هزاران بار در فضای تاریک وب ذکر شده است.
با این حال، سیمپل ایکس به عنوان یک جایگزین کامل مورد استقبال همه قرار نگرفته است. گروههای جدیدی که توسط مجرمان سایبری ایجاد میشوند، دارای تعداد اعضای بسیار کمتر از گروههای تلگرامی هستند و فعالیت و تعامل در آنها به مراتب پایینتر است.
تأثیرات گستردهتر بر شبکههای اجتماعی
افزایش نظارت بر شبکههای اجتماعی و همکاری بیشتر آنها با نهادهای دولتی، به تغییرات گستردهای در صنعت فناوری منجر شده است. به گفته پل بیشوف از شرکت کامپاریتک، رویکرد کشورهایی مانند چین، با الزام به ثبتنام واقعی برای هر حساب آنلاین، میتواند الگویی برای دیگر کشورها باشد. وی همچنین بر لزوم محدود کردن تعداد اعضای گروههای چت رمزگذاری شده برای جلوگیری از فعالیتهای مجرمانه تأکید کرده است.
ایان کمپبل از شرکت DomainTools بر این باور است که هنوز برای قضاوت در مورد تغییرات اساسی در تلگرام زود است. اگرچه مقامات میتوانند برای دسترسی به دادههای تلگرام درخواست دهند، اما هنوز به پیامهای رمزگذاری شده دسترسی ندارند.
نگاه به آینده
با وجود تلاشها برای یافتن جایگزین، تلگرام همچنان به عنوان مرکزی برای فعالیتهای مجرمانه مورد استفاده قرار میگیرد. صدها هزار عضو گروههای تهدید در این پلتفرم فعالیت میکنند و از آن برای انجام جرایم سایبری استفاده میکنند. این موضوع نشان میدهد که چالش مبارزه با جرم سایبری پیچیدهتر از آن است که به نظر میرسد.