استفاده از دستگاههای «واقعیت مجازی غوطهور» در تمرینهای توانبخشی میتواند باعث تقویت تعادل در افراد شده و از زمین خوردن سالمندان پیشگیری کند.
«واقعیت مجازی غوطهور» یک فناوری جدید است که شیوه تعامل انسانها با دنیای مجازی را تغییر میدهد. این دستگاهها به کاربران اجازه میدهند که در یک محیط سهبعدی شبیهسازی شده، تجربهای حسی کامل داشته باشند که از ابزارهای دوبعدی قبلی بسیار بهتر و فراگیرتر است.
دستگاههای واقعیت مجازی غوطهور در حوزههای مختلفی از جمله سرگرمی، آموزش نظامی، تناسب اندام و توانبخشی کاربرد دارند.
به گفته کارشناسان، بهویژه در زمینه توانبخشی، واقعیت مجازی محیطهای تحریککنندهای را فراهم میکند که باعث بهبود قابل توجه تواناییهای عملکردی و فیزیکی بیماران میشود که با انطباقهای فیزیولوژیکی در سطح سیستم عصبی همراه است.
کمک به توانبخشی حرکتی پس از سکته مغزی
یکی از قابلیتهای استثنایی این فناوری کمک به توانبخشی حرکتی پس از سکته مغزی است که به «آینهدرمانی» نیز معروف است.
آینهدرمانی یک تکنیک توانبخشی است که از آینه برای ایجاد توهم بصری حرکت طبیعی اندام استفاده میشود. در این تکنیک، از بیماری که یک بازویش آسیب دیده است خواسته میشود تا حرکاتی را با هر دو دست بهطور همزمان انجام دهد، سپس بازوی آسیبدیده پنهان شده و تصویر آن با تصویر بازوی سالم که از یک آینه منعکس میشود جایگزین میشود.
اکنون، در فناوری جدید، آینهدرمانی به این شکل است که بیمار با استفاده از هدست واقعیت مجازی یک نمایش مجازی از اندام آسیبدیده خود میبیند که همزمان با حرکات اندام سالم حرکت میکند.
در نتیجه، توهم عملکرد صحیح از اندام آسیبدیده، بازخورد مثبتی را به مغز بیمار میفرستد که میتواند به تسکین درد، کاهش تورم و بهبود عملکرد حرکتی و هماهنگی او کمک کند. این درمان بر انعطافپذیری مغز، یعنی توانایی آن در ایجاد مسیرهای عصبی جدید و بازیابی عملکردهای حسی و حرکتی استوار است.
تعامل با دنیای اطراف
کاربرد دیگر واقعیت مجازی انجام تمرینهایی با اندام آسیبدیده برای حرکت صحیح به سمت اشیاء و گرفتن آنها در یک محیط مجازی، مانند تعامل با آشپزخانه مجازی یا دست زدن به اشیاء موجود در آن است.
هدف از این تمرینها نیز توانبخشی حرکتی، بهبود کنترل حرکتی، هماهنگی و تواناییهای عملکردی با درگیر کردن فعال اندام آسیبدیده در اقدامات خاص است.
سیستم حسی و تعادل بدن
در سالهای اخیر، تحقیقات علمی متعددی با فناوری واقعیت مجازی انجام شده است که هدف آن بهبود تعادل بیماران بوده است تا بتوانند بر حفظ وضعیت ایستاده خود تسلط بیشتری پیدا کنند، زیرا ناتوانی در حفظ تعادل، خطر زمین خوردن را در افراد در طول فعالیتهای روزانه افزایش میدهد.
در فناوری جدید، با دستکاری در اطلاعاتی که سیستمهای حسی تولید میکنند و ایجاد تعادل بین آنها، خطر سقوط در افراد مسن کنترل میشود.