یک گزارش جدید و تحلیلی زنگ خطر را برای آینده نوآوری در اروپا به صدا درآورده است. این گزارش نشان میدهد اکوسیستم استارتاپهای اروپایی در رقابت جهانی با ایالات متحده آمریکا و چین، فاصله بسیار زیادی دارد که میتواند پیامدهای اقتصادی و فناورانه عمیقی به همراه داشته باشد. طبق یافتهها، آمریکا بیش از شش برابر اتحادیه اروپا استارتاپ با ارزش بیش از یک میلیارد دلار دارد و ارزش کلی آنها بالغ بر ۲.۲ تریلیون دلار بیشتر است. حتی چین نیز در این میدان رقابت از اروپا پیشی گرفته و ارزش استارتاپهای آن بیش از دو برابر قاره سبز است.
تصویر: `
`
تسلط بیچونوچرای آمریکا در اکوسیستم جهانی استارتاپها
بر اساس دادههای ارائه شده در گزارش "The Kobeissi Letter"، ایالات متحده آمریکا با اقتدار کامل در صدر این رقابت قرار دارد. این کشور میزبان ۶۹۰ شرکت فناوری خصوصی است که ارزش هر یک از آنها از یک میلیارد دلار فراتر رفته و در مجموع، ارزش ترکیبی آنها به ۲.۵۳ تریلیون دلار میرسد. این ارقام، فاصله نجومی با سایر مناطق جهان ایجاد میکند و نشاندهنده قدرت بیبدیل آمریکا در جذب سرمایه، پرورش استعدادها و نوآوریهای پیشرو است. شرکتهای بزرگی نظیر "اسپیسایکس"، "اوپنایآی" و "ایکسایآی" به عنوان نمونههای بارز این غولهای فناوری، سهم قابل توجهی از این ارزش عظیم را به خود اختصاص دادهاند.
جایگاه شکننده اکوسیستم استارتاپهای اروپایی و وابستگی به موارد خاص
در سوی دیگر این طیف، اکوسیستم استارتاپهای اروپایی با چالشهای جدی روبرو است. اتحادیه اروپا تنها ۱۰۷ شرکت با ارزش بیش از یک میلیارد دلار در کارنامه خود دارد که مجموع ارزش آنها ۳۳۳.۳۸ میلیارد دلار اعلام شده است. اما نکته تأملبرانگیزتر اینجاست که بخش قابل توجهی از این ارزش به شرکت "استرایپ" (Stripe) تعلق دارد. این شرکت به دلیل داشتن دفتر مرکزی در دوبلین و سانفرانسیسکو، ارزش آن میان ایالات متحده و اتحادیه اروپا تقسیم شده است. اگر "استرایپ" از محاسبات اتحادیه اروپا کنار گذاشته شود، حدود ۱۵ درصد از کل ارزش استارتاپی این منطقه حذف میشود که نشاندهنده شکنندگی و وابستگی بیش از حد اکوسیستم استارتاپهای اروپایی به موارد خاص است.
خیزش چین و سبقت از اروپا در توسعه استارتاپهای فناورانه
در رقابت تنگاتنگ قدرتهای جهانی در حوزه فناوری، چین نیز از اکوسیستم استارتاپهای اروپایی پیشی گرفته است. این کشور آسیایی با ۱۶۲ شرکت فناوری خصوصی و ارزش ترکیبی ۷۰۲.۴۶ میلیارد دلار، جایگاهی بالاتر از اتحادیه اروپا دارد. در این میان، "بایتدنس" (ByteDance)، غول فناوری خالق تیکتاک، به عنوان بزرگترین شرکت چینی، نقش اصلی را در مجموع ارزش استارتاپی چین ایفا میکند. مقایسه مستقیم این اعداد نشان میدهد که ارزش استارتاپهای چین بیش از دو برابر اتحادیه اروپاست، در حالی که تعداد شرکتهای آن نیز به طور قابل توجهی بیشتر است.
چرا اکوسیستم استارتاپهای اروپایی عقب افتاده است؟ تحلیل عوامل
این شکاف فزاینده نشاندهنده ضعفهای ساختاری و محیطی در اکوسیستم استارتاپهای اروپایی است. چندین عامل کلیدی در عقبماندگی اروپا نسبت به آمریکا و چین نقش دارند:
کمبود سرمایهگذاریهای بزرگ و سرمایهگذاران جسور: در مقایسه با فرهنگ سرمایهگذاری ریسکپذیر در آمریکا، سرمایهگذاران اروپایی اغلب محافظهکارتر عمل میکنند و سرمایهگذاریهای سری A، B و C+ با حجم بالا کمتر دیده میشود. این امر به استارتاپها اجازه رشد سریع و تبدیل شدن به غولهای فناوری را نمیدهد.
بازار تکهتکه و موانع رگولاتوری: اتحادیه اروپا با وجود تلاش برای ایجاد یک بازار واحد، همچنان از نظر فرهنگی، زبانی و رگولاتوری تکهتکه است. قوانین متفاوت در کشورهای عضو، بوروکراسی پیچیده و عدم وجود یک رویکرد یکپارچه برای نوآوری، مانع بزرگی برای مقیاسپذیری سریع استارتاپهای اروپایی در سراسر قاره میشود.
علاوه بر این، کمبود استعدادهای فنی در برخی حوزهها و مهاجرت نخبگان به مراکز نوآوری موفقتر (مانند سیلیکونولی) نیز مزید بر علت شده است.
چشمانداز آینده و لزوم تحرک در اکوسیستم استارتاپهای اروپایی
برای کاهش این شکاف و تقویت اکوسیستم استارتاپهای اروپایی، نیاز به رویکردهای نوین و جامع است. سیاستگذاران اروپایی باید بر ایجاد محیطی مساعدتر برای نوآوری، جذب و حفظ استعدادها، تسهیل دسترسی به سرمایههای بزرگ و یکپارچهسازی بیشتر بازارهای داخلی تمرکز کنند. حمایت از شرکتهای نوپا در مراحل اولیه، کاهش موانع بوروکراتیک و تشویق فرهنگ ریسکپذیری میتواند به رشد و توسعه پایدار اکوسیستم استارتاپهای اروپایی کمک کند. در غیر این صورت، این منطقه در بلندمدت از نظر اقتصادی و فناورانه با چالشهای جدیتری روبرو خواهد شد.
مطالب مرتبط
- الگوریتم هوشمند تیکتاک، مرزهای نفوذ به ذهن کاربران را جابجا میکند
- دولت بریتانیا برای نخستین بار حملهای سایبری بزرگ به سامانههای حساس خود را تایید کرد
- افزایش چشمگیر سرعت گوشی اندروید با روشی ساده: پاکسازی هوشمند کش اپلیکیشنها و مرورگر
- دولت بریتانیا برای نخستین بار حملهای سایبری بزرگ به سامانههای حساس خود را تایید کرد

سینا علیپور
او دانشجوی رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی است و فعالیت حرفهای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۹۸ با یک بلاگ شخصی در حوزه فناوری آغاز کرده است. وی پس از مدتی به عنوان نویسنده آزاد در مجلههای آنلاین تکنولوژی فعالیت کرد و در حال حاضر، دبیر سرویس نقد و بررسی گجتهای هوشمند در یک مجله معتبر تکنولوژی است.